Ηράκλειο
Η πόλη ποτέ δεν κοιμάται. Και όταν εννοούμε πόλη, μπορείτε να κάνετε άνετα τις συγκρίσεις σας με την πρωτεύουσα. Μεγάλη, απλωμένη, με τσιμέντο αλλά και σημεία που σου θυμίζουν ότι βρίσκεσαι σ' ένα από τα ωραιότερα σημεία της Κρήτης. Ανάμεσα στον Ψηλορείτη και τη Δίκτη ο Χάνδακας, όπως τον πρωτοβάφτισαν οι Άραβες και τον επικύρωσαν οι Βενετσιάνοι, λόγω του μεγάλου οχυρωματικού χανδακιού που ανοίχτηκε γύρω από την πόλη, σήμερα ζει μια νέα ακμή. Δέχεται τους «φίλους» της, τους χαλαρώνει πριν τη μεγάλη «εκστρατεία» στο γύρο του νησιού και τους μαθαίνει τι σημαίνει κρητική ψυχή και ατελείωτο κέφι. Όλη η μέρα προσφέρει τις δικές της συγκινήσεις. Αρκεί να βολτάρεις στο Λιμάνι, στο Κουλέ, στους ταρσανάδες, στα τείχη, στη Λότζια, στην κρήνη του Μοροζίνι, στον τάφο του Καζαντζάκη. Ή να αποτολμήσεις να πιεις ρακί με ντόπια μεζελίκια (στάκα, κοχλιούς, καλτσουνάκια, πατάτες οφτές, μυζήθρα) και... και... Ή απλά να πιάσεις συζήτηση με κάποιον διπλανό σου. Τότε καταλαβαίνεις γιατί ξεκίνησες το ταξίδι...
Στα ..ζωντανά χαλάσματα του παλατιού του Μίνωα ανακαλύψτε τον πολιτισμό αυτής της χώρας και την αισθητική που ξεσήκωσαν αιώνες μετά όλοι οι μετρ της μόδας. Για να καταλάβετε. Τη δύναμη του μυαλού και της καρδιάς στα λόγια πάνω στο τάφο του Καζαντζάκη που βλέπει τον Ψηλορείτη... Στις Αρχάνες τη δύναμη της κρητικής ψυχής, την καλοσύνη, δύναμη και την ηρεμία της σοφίας που κρύβουν τα πανέμορφα μάτια των κατοίκων της πόλης. Για να καταλήξετε στην αποθέωση της νόησης και του πολιτισμού στη Φαιστό. Κοιτώντας από τον λόφο ψηλά, θα καταλάβετε ότι σε αυτό το νησί δεν έμεναν ποτέ τυχαίοι άνθρωποι...
Μένετε στο Ηράκλειο λοιπόν και οι πάντες θα σας αποτρέψουν να πάτε στις πολύ κοντινές παραλίες και έχουν δίκιο. Εσείς ξεκινήστε από την Αγ. Πελαγία στα 24 χμ. από την πρωτεύουσα του νησιού. Αν σας ενοχλούν οι πολλές ομπρέλες διαλεχτέ τα γύρω ήρεμα λιμανάκια που έχουν ομοίως απίθανη θάλασσα. Από την άλλη κατεύθυνση στα 27 χμ. υπάρχει η Χερσόνησος και τα Μάλια. Ιδιαζόντως τουριστικά, αλλά με νερά και παραλίες που θα σας αφήσει με το στόμα ανοιχτό. Στο Νοτιά και μετά από 1 - 1,30 ώρα οδήγηση θα βρείτε τα Μάταλα. τα εγκαταλελειμμένα λημέρια των χίπις με τα υπέροχα νερά και τις άπειρες σπηλιές στο βράχο (που η αλήθεια είναι ότι μυρίζουν κάπως άσχημα ακόμα,..) Μετά τους καλούς λιμένες που «Κάποιοι» κατάφεραν να βρομίσουν, υπάρχει ο Λέντας με το διπλό ενδιαφέρον. Ιστορικό και περιβαντολογικό. Υπέροχη θάλασσα και άγρια ομορφιά. Στα 87 χμ. από το Ηράκλειο, αν ψάχνετε τόσο για καλές παραλίες, είναι η Αρβη με το ψηλό Βότσαλο και τους ερημικούς κολπίσκους...
ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΕΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ
Φόδελε. 29 χλμ. Δ του Ηρακλείου, Εδώ γεννήθηκε ίο 1545 ο γνωστός ζωγράφος Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (Ελ Γκρέκο). Γραφικό χωριό κρυμμένο σε κοιλάδα κατάφυτη με πορτοκαλιές και πλατάνια.
ΜΟΥΣΕΙΑ
Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου. Τηλ. 2810-280370,224630. Από τα σημαντικότερα μουσεία της Ελλάδος Περιλαμβάνει συγκεντρωμένα σχεδόν όλα τα ευρήματα του Μινωικού Πολιτισμού: Κεραμική, λιθογραφία, σφραγιδογλυφία, μικρογλυπτική, χρυσοχοΐα, μεταλλοτεχνία, τις θαυμάσιες τοιχογραφίες από τα μεγάλα και μικρά ανάκτορα και τις πλούσιες επαύλεις και τέλος τη μοναδική Λίβινη σαρκοφάγο της Αγίας Τριάδας.
Ιστορικό Μουσείο, Αρχοντικό Α & Μ. Καλοκαιρινού, Τηλ. 2810 283219. Περιέχει εκθέματα Βυζαντινής Ενετικής και Τούρκικης περιόδου και ιστορικά ντοκουμέντα από τη νεότερη Κρητική ιστορία. Επίσης μια πλούσια λαογραφική συλλογή από τοπικές στολές υφαντά, ξυλόγλυπτα και κεντήματα καθώς και αναπαράσταση τυπικού Κρητικού σπιτιού.
Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχάνων, Τηλ. 2810 752712. Περιλαμβάνει ευρήματα ανασκαφών από το ανάκτορο Αρχάνων, το νεκροταφείο Φουρνί και το ιερό της Ανεμοσπηλιάς. Μινωικής περιόδου.
Μουσείο Αγροτικής Ιστορίας και Λαϊκής Τέχνης "Αρόλιθος", Σερβιλί Τιλύσου. Τηλ. 2810-821050, Τηλ. & Φαχ 821051,
Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη Κέντρο Κρητικής Φιλολογίας Μυρτιά Δήμου "Νίκος Καζαντζάκης", Ηράκλειο, Τηλ. 2810-742451, 741689
Μουσείο El Greco (Δομίνικου Θεοτοκόπουλου) Φόδελε Δήμου Γαζίου (28 χλμ. από το Ηράκλειο)
Μουσείο Κρητικής Ιστορίας και Παράδοσης Μιχάλη Νικ. Ψαλτάκη
9ο χλμ. Οδού Ηράκλειο-Αρχάνες 3 χλμ. από τις Αρχάνες και 6 χλμ. από την Κνωσό Τηλ. 2810-751853,731721
Μουσείο Παραδοσιακής Ζωής Κρήτης "Λυχνοστάτης" 28 χλμ. Εθνικής Οδού Ηρακλείου · Αγ. Νικολάου, Λιμήν Χερσονήσου, Τηλ. 28970-23660, Φαξ. 24674
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ
Αγία Τριάδα, Τηλ. 28920-91564, 2,5-3 χλμ. Δ. της Φαιστού βρίσκονται τα ερείπια της βασιλικής έπαυλης, που κατά πάσα πιθανότητα αποτελούσε το θερινό ανάκτορο της δυναστείας της Φαιστού. Από εδώ προέρχονται ορισμένα από τα σημαντικά εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου του Ηρακλείου, όπως η λάρνακα, το ανάγλυφο αγγείο των θεριστών, καθώς και θαυμαστής τέχνης τοιχογραφίες.
Αμνισός, 7,5 χλμ. ανατολικά του Ηρακλείου. Μινωική πόλη επίνειο της Κνωσού. Εδώ ανασκάφτηκε η γνωστή στους αρχαιολόγους ως Έπαυλη των Τοιχογραφιών της Αμνισού ή Έπαυλη των Κρίνων. Αρχάνες 15 χλμ. νότια του Ηρακλείου. Μέσα στο χωριό οι ανασκαφές έφεραν στο φως καλοδιατηρημένο κτίριο που θα πρέπει να ήταν θερινό ανάκτορο. Στο λόφο Φουρνί (1 χλμ. Β.Δ. ίων Αρχανών) βρέθηκαν θολωτοί τάφοι που χρονολογούνται ανάμεσα στο 2500-1250 π.Χ.
Στη θέση Ανεμοσπηλιά Αρχανών, στους πρόποδες του ιερού βουνού Γιούχτα, ανασκάφτηκε Μινωικό Ιερό, όχι μόνο των Αρχανών αλλά και της Κνωσού. Βαθύπετρο, 19 χλμ. νότια του Ηρακλείου. Εδώ η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως τα ερείπια μεγάλου Μινωικού μεγάρου, συγκεκριμένα αγροικίας Μινωίτη τοπάρχη, με εγκαταστάσεις σταφυλοπιεστηρίου, ελαιοπιεστηρίου, με υφαντουργικά εργαλεία και πιθανότατα κεραμικό κλίβανο.
Γόρτυνα, Τηλ. 28920-31144. 46 χλμ. νότια του Ηρακλείου βρίσκονται τα ερείπια της Γόρτυνας, πόλης που γνώρισε ιδιαίτερη άνθηση στη Ρωμαϊκή περίοδο κι έγινε πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής επαρχίας της Κρήτης και της Κυρηναϊκής Η ίδρυση της ανάγεται στη Μινωική εποχή, όπως μαρτυρούν τα ερείπια αγροικίας του 16ου αι. π.Χ. που έχουν ανασκαφεί.
Τα πιο αξιόλογα μνημεία είναι το Πραιτώριο (2ος μ.Χ.), έδρα του Ρωμαίου κυβερνήτη της Κρήτης και το Νυμφαίο (2ος αι. μ.Χ.), τόπος λατρείας των Νυμφών. Ο ναός του Πύθιου Απόλλωνα, το ιερό των Αιγυπτιακών θεοτήτων και το Ωδείο, όπου βρέθηκε η περίφημη επιγραφή με τους νόμους της Γόρτυνας Είναι γραμμένοι σε δωρική διάλεκτο και ανάγονται στον 6ο αιώνα π.Χ. Γι αυτούς μιλάει με θαυμασμό ο Πλάτων στους Νόμους του.
Κάτω Σύμη Βιάννου. Ιερό του Ερμή και της Αφροδίτης.
Κνωσός, Τηλ. 2810-231940, 322570. 5 χλμ. ανατολικά του Ηρακλείου. Κατοικήθηκε από τη Νεολιθική εποχή. Γύρω στα 1900 π.Χ. οικοδομήθηκε το πρώτο ανάκτορο της Κνωσού. Διακόσια χρόνια αργότερα καταστρέφεται από σεισμό και ξαναχτίζεται πιο μεγαλόπρεπο και πολυτελέστερο. Η τελειωτική καταστροφή επήλθε γύρω στα 1500-1450 π.Χ. κατά μία θεωρία από την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Παρόλα αυτά εξακολούθησε να κατοικείται για περίπου πενήντα ακόμη χρόνια, οπότε καταστράφηκε οριστικά από πυρκαγιά γύρω στα 1400 π.Χ. Τα Μινωικά ανάκτορα δεν ήταν έδρα μόνο του δυνάστη αλλά και διοικητικό και θρησκευτικό κέντρο όλης της περιοχής. Τα ερείπια της πρωτεύουσας του Μινωικού Βασιλείου περιλαμβάνουν το ανάκτορο του Μίνωα, τα σπίτια των αξιωματούχων και ιερέων που τον περιστοιχίζουν (Μικρό Ανάκτορο, Καραβάν Σεράι, Οικία των τοιχογραφιών κ.λ.π.), τα σπίτια των απλών ανθρώπων και τα νεκροταφεία, όπου έθαβαν τους νεκρούς τους. Το ανάκτορο ήταν δαιδαλώδες οικονομικό σύνολο χτισμένο γύρω από μία κεντρική αυλή. Το πολυώροφο αυτό οικοδόμημα καταλάμβανε έκταση 22000 τ.μ και περιελάμβανε εκτός από τα βασιλικά διαμερίσματα, λατρευτικούς χώρους, θησαυροφυλάκια, εργαστήρια κι αποθήκες.
Κομμός. Μινωικό λιμάνι Φαιστού.
Λεβήνα (Λέντας). Ιερό Ασκληπιού και Μινωικοί θολωτοί τάφοι.
Λύκτος. Ευρήματα από μεγάλη πόλη ελληνορωμαϊκών χρόνων.
Μάλια, Τηλ. 28970-31597. 34 χλμ. ανατολικά της Πόλης του Ηρακλείου και 3 χλμ. μακριά από το ομώνυμο παραθεριστικό κέντρο, οι ανασκαφές έφεραν στο φως ανάκτορο παρόμοιο με αυτά της Κνωσού και της Φαιστού (χτισμένο κι αυτό γύρω στα 1900 π.Χ. κι εγκαταλελειμμένο περίπου στα 1450 πΧ.). Στο φως ήλθαν επίσης συνοικίες της Μινωικής πόλης που υπήρχε γύρω από το ανάκτορο και νεκροταφείο στη Θέση Χρυσόλακκος Το ανάκτορο αυτό καταλάμβανε έκταση περίπου 9000 τ.μ. Πολλά από τα αντικείμενα που στεγάζονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου προέρχονται από τον αρχαιολογικό χώρο των Μαλίων.
Τύλισος, Τηλ. 2810-831498.14 χλμ. νοτιοδυτικά του Ηρακλείου έχουν εντοπιστεί τα ερείπια μιας από τις αρχαιότερες Μινωικές πόλεις στην Κεντρική Κρήτη. Έχουν βρεθεί τα ερείπια τριών μεγάλων οικοδομημάτων, κατοικιών τοπικών αρχόντων. Φαιστός_Τηλ. 28920-42315.63 χλμ. νοτιοδυτικά του Ηρακλείου και 78 χλμ. περίπου νοτιοδυτικά του Ρεθύμνου βρίσκονται τα ερείπια του ανακτόρου της Φαιστού, δεύτερου σε σπουδαιότητα ανακτορικού κέντρου της Μινωικής Κρήτης. Ήταν έδρα του μυθικού Ραδάμανθη κι αποτελούσε κι αυτό το ανάκτορο τον πυρήνα μιας πόλης που κατοικείτο από τη Νεολιθική εποχή. Η αρχιτεκτονική διάταξη του ανακτόρου είναι ίδια με της Κνωσσού. Κι εδώ τα δωμάτια είναι διατεταγμένα γύρω από πλακόστρωτη αυλή. Σ' αντίθεση όμως με την Κνωσό, εδώ ο τοιχογραφικός διάκοσμος ήταν σχετικά φτωχός το κενό όμως κάλυπτε η επένδυση των δαπέδων και των τοίχων με πλάκες κατάλευκου γυψόλιθου. Το ανάκτορο αυτό καταλάμβανε έκταση περίπου 9000 τ.μ.
___________________________________________________________
Ταξιδεύοντας με το Voltagr και συνταγές από το VoltaKoyzina