ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΔΕΙΤΕ

Ο αρχαιολογικός χώρος της Βεργίνας

Η διορατικότητα και η επιμονή του Μανόλη Ανδρόνικου έφερε στο φως το 1977 τον τάφο του Φιλίππου Β', πα­τέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Με βε­βαιότητα πια οι αρχαιολόγοι τοποθε­τούν στην περιοχή της Βεργίνας τις Αί­γες, πρωτεύουσα της Κάτω Μακεδο­νίας. Σήμερα στους χώρους ανασκαφών βρίσκουμε το ανάκτορο της αρχαίας πόλης και τη νεκρόπολη, με τύμβους (τάφους) διάσπαρτους στη γύρω πε­ριοχή. Σημαντικότερο εύρημα όλων εί­ναι ο ασύλητος τάφος του Φιλίππου. Το κτίριο με τη λιτή αρχιτεκτονική και τις τοιχογραφίες έχει εγκιβωτισθεί τεχνητά μέσα σε δεύτερο υπόγειο κτίριο με ε­λεγχόμενες συνθήκες υγρασίας και θέρ­μανσης, ώστε να μπορούν να διατηρηθούν οι τοιχογραφίες του αναλλοίωτες στο πέρασμα του χρόνου. Όλος ο χώ­ρος ανασκαφής του τύμβου αναδεικνύει την αξία των ευρημάτων. Ο θησαυρός του φιλοξενείται στο αρχαιολογικό μου­σείο Βεργίνας. (Ώρες λειτουργίας: 08.30-15.00, Δευτέρα κλειστά. Τιμή εισόδου έως 18 ετών δωρεάν, μέχρι 65 ετών 8€ και από 65 και πάνω 4€)

Την Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου.

Σε θέση κλειδί, σκαρφαλωμένη ψηλά στην κοίτη του Αλιάκμονα, στους πρόποδες των Πιερίων, ιδρύθηκε τον 14ο αιώνα η Μονή Τιμίου Προδρόμου. Είναι φρουριακής αρχιτεκτονικής και περικλείει τον κυρίως ναό, μια τρίκλιτη βασιλική με τέμπλο του 1853, το πα­ρεκκλήσι της Μεταμόρφωσης του 16ου αιώνα, το αρχονταρίκι, το ξύλινο κτίριο με τις καμπάνες, τις σκήτες των μοναχών. Επί­σης περικλείει έναν χώρο-εκθετήριο με εργαλεία και σκεύη που χρησιμοποιούσαν οι μοναχοί και τον «κρυολόγο» (το πρωτό­γονο ψυγείο-σπηλιά όπου συ­ντηρούσαν τα τρόφιμα). Η θέα προς την κοιλάδα του Αλιάκμο­να είναι μοναδική. Πριν από την είσοδο της μονής, ένα μονοπάτι με ξύλινα γεφυράκια σάς οδηγεί σε σπήλαιο δίπλα σε καταρρά­κτη, όπου ασκήτεψαν ο Γρηγό-ριος ο Παλαμάς και ο Διονύσιος ο ενΟλύμπω. Δεύτερο μονοπάτι, που αρχίζει πάνω από την πέτρι­νη βρύση έξω από τη μονή, κα­ταλήγει σε χώρο αναψυχής με ποταμάκι, πλατάνια και θέα στην κοιλάδα.

Τα Λιβάδια του Βερ­μίου.

Το Βέρμιο, βουνό δα­σωμένο, φιλοξενεί στην αλπική ζώνη του λιβάδια που θυμίζουν μογγολική στέπα και που οι ντό­πιοι ονομάζουν Τσαίρια. Είναι ο­μαλές λοφοσειρές με χόρτο και βραχώδεις εκτάσεις. Βλάχοι κτη­νοτρόφοι στήνουν το καλοκαίρι τα καλύβια τους για τα κοπάδια με αιγοπρόβατα που ανεβάζουν για βοσκή στο βουνό. Το χαρα­κτηριστικό των λιβαδιών αυτών είναι ότι, αν και σε μεγάλο υψό­μετρο, είναι εύκολα επισκέψιμα μέχρι και τον Νοέμβριο, που αρχίζουν να πέφτουν τα πρώτα χιό­νια. Μπορείτε να τα διασχίσετε με όχημα εκτός δρόμου οδηγώ­ντας από κορυφή σε κορυφή και απολαμβάνοντας τη μοναδική θέα (βλ. διαδρομή με 4X4). Από τη δυτική πλευρά του ορεινού ό­γκου βλέπετε τον κάμπο της Κο­ζάνης, ενώ ανατολικά έχετε θέα στον κάμπο της Βέροιας και της Νάουσας. Νότια, το Βέρμιο χω­ρίζεται από τα Πιέρια Όρη με την κοίτη του Αλιάκμονα και τις τρεις τεχνητές λίμνες που σχηματίζουν τα φράγματα του ποταμού - ένα τοπίο μοναδικής ομορφιάς.

Την Παναγία Σουμελά.

Σύμφωνα με την παράδοση το 386 μ.Χ. οι Αθηναίοι μοναχοί Βαρνάβας και Σωφρόνιος οδηγήθηκαν, στις α­πάτητες βουνοκορφές του Πόντου, ύστερα από αποκάλυψη της Παναγίας, με σκοπό να ιδρύσουν το μοναχικό της κατάλυμα. Όπως λέει η παράδοση εκεί, σε σπήλαιο της απόκρημνης πλαγιάς του βουνού, στα 1.063 μέτρα, είχε μεταφερθεί από αγγέλους η ιερή εικόνα της Παναγίας της Αθηνιώτισσας, την οποία εικονογράφησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Το μοναστήρι αυτό καταστράφηκε το 1922 από τους Τούρκους, η κρυμμένη εικόνα ό­μως σώθηκε και το 1931 επαναπατρίστηκε. Το 1951, στην παλιά εθνική οδό από τη Βέροια προς την Κοζάνη, στον δρόμο για Καστανιά, σε τοπο­θεσία που θύμιζε τη Σουμελά του Πόντου, χτίστηκε η νέα Μονή Παναγίας Σουμελά, όπου και φιλοξενείται η εικόνα. Κάθε χρόνο στις 15 Αυγού­στου, ημέρα γιορτής της Παναγίας, οι πιστοί συρρέουν για να προσκυνή­σουν τη θαυματουργή εικόνα, συνεχίζοντας μια παράδοση αιώνων.

Τα χιονοδρομικά κέντρα στο Σέλι και τα Τρία-Πέντε Πηγάδια.

Δεδομένου ότι η απόσταση που χωρίζει τα δύο χιονοδρομικά κέντρα είναι μόλις 35 χιλιόμετρα, αποτελούν μοναδικό δίδυμο στα ελληνικά χιονοδρομικά δρώμενα. Το Σέλι έχει τον τίτλο του πρώτου οργανωμένου χιονοδρομικού κέντρου στην Ελλάδα και τα Τρία-Πέντε Πηγάδια του μοναδικού στην Ελλάδα χιονοδρομικού κέντρου με τεχνητό χιόνι. Θα βρείτε πίστες για όλα τα γούστα, από τη «μαύρη» και τις διαδρομές με «απάτητα» στα Πηγάδια μέχρι την περιφερειακή και περιπετειώδη Εγνατία στο Σέλι. Και στα δύο χιονοδρομικά υπάρχουν σαλέ και καταφύγια για να κοιμηθείτε δίπλα στις πίστες, αλλά και ατμόσφαιρα πάρτι για να μην κοιμηθείτε καθόλου!

Το Αρκοχώρι.

Ο οικισμός εί­ναι κτισμένος στις πλαγιές του Βερμί­ου, σε ύψος 600 μέτρων με θέα στον κάμπο και μέχρι το 1936 ήταν γνω­στός ως Αρκουδοχώρι. Τα σπίτια εί­ναι πετρόκτιστα με κεραμοσκεπές και οι κάτοικοι κρατούν ζωντανά μερικά από τα παλαιότερα έθιμα της περιο­χής με σημαντικότερο το κουρμπά­νι: την πρώτη Κυριακή μετά τη γιορτή του Αγίου Αθανασίου, οι άνδρες του χωριού αναλαμβάνουν να οργανώ­σουν γλέντι με ψητά, κρασί και μου­σική. Το φαγητό βγαίνει σε δημοπρα­σία και τα χρήματα προορίζονται για την ενίσχυση του ταμείου της εκκλη­σίας του Αγίου Αθανασίου. Άλλο ση­μαντικό έθιμο είναι ο καρτσούνος, που γίνεται το βράδυ 23 προς 24 Δεκεμβρίου, οπότε στο κέντρο του χωριού στήνεται μια τερά­στια φωτιά και ακο­λουθεί ολονύχτιο ' γλέντι με φαγητό και συμμετοχή του κό­σμου.

Τη Σχολή του Αριστοτέλη.

Στην τοποθεσία Ισβόρια, δίπλα στο χωριό Λευκάδια (2,5 χλμ. έξω απ’ τη Νάουσα) βρίσκεται η Σχολή του Αρι­στοτέλη. Σε μια πανέμορφη τοποθε­σία, δίπλα στις πηγές Κεφαλαρίου, τα σημάδια από τις λαξευτές σπηλιές στον βράχο είναι κάτι παραπάνω από ορατά. Ο κάθετος βράχος από πωρό­λιθο και μια σειρά από κίονες που προστέθηκαν στήριξαν τη στέγη της στοάς που ο Αριστοτέλης χρησιμο­ποιούσε ως χώρο διδασκαλίας. Εδώ δίδαξε τον νεαρό Αλέξανδρο φιλοσο­φία, τέχνες και μαθηματικά σε ένα πε­ριβάλλον- υπόδειγμα φυσικού κάλ­λους. Περπατήστε μέχρι τις πηγές Κε­φαλαρίου και καθήστε στο ξύλινο μπαλκονάκι, πάνω από το νερό, με θέα στους οπωρώνες της Νάουσας.

Διαδρομές

Βέροια - Σέλι - Νάουσα - Τρία-Πέντε Πηγάδια

Η διαδρομή αυτή ξεκινάει από την Πλατεία Ρολογιού στη Βέ­ροια με προορισμό το χιονοδρομικό κέντρο Σελίου. Έχει πανο­ραμική θέα της πόλης, του κάμπου και των κορυφών του Βερ­μίου. Πρώτη διασταύρωση δεξιά για Σέλι κι από εκεί κατ' ευθεί­αν για Κουμαριά (760 μ.). Μετά το χωριό ξεκινάει δάσος οξιάς μέχρι το Κάτω Σέλι και εκεί το δάσος δίνει τη θέση του στα λι­βάδια. Το Σέλι, κτισμένο στα 1.400 μέτρα, ήταν από τους ισχυ­ρότερους βλάχικους οικισμούς, με 800 οικογένειες επί Τουρκο­κρατίας (όσοι θέλετε να επισκεφθείτε το χιονοδρομικό κέντρο Σελίου, απέχει 2,2 χλμ.).

Αφού διασχίσετε όλο το χωριό, που είναι κτισμένο αμφιθεα­τρικά γύρω από μια λάκκα, θα συνεχίσετε τη διαδρομή σας προς Νάουσα. Το κομμάτι αυτό της διαδρομής είναι το ομορφότερο της περιοχής, καθώς έχετε στα δεξιά σας ξέφωτα και εντυπω­σιακή θέα στον κάμπο της Νάουσας και την πόλη. Την τοποθε­σία Γραμμένη και το ορεινό 03ΐπρίη§ με βοηθητικές εγκατα­στάσεις για τους λάτρεις του βουνού θα τα βρείτε 7,5 χλμ. μετά το Σέλι. Πριν από την είσοδο στη Νάουσα θα συναντήσετε δια­σταύρωση αριστερά με πινακίδα και δρόμο που παρακάμπτει την πόλη και οδηγεί στο χιονοδρομικό κέντρο των Τριών-Πέντε Πηγαδιών (18 χλμ. μέσα σε δάση οξιάς, πεύκου και έλατου).

Ξηρολίβαδο - Καρατσαΐρια - Κάτω Σέλι - Άνω Σέλι - Τρία-Πέντε Πηγάδια

Από τη Βέροια φτάνετε στο Ξηρολίβαδο από άσφαλτο. Διασχίστε όλο το χωριό μέχρι το τέλος του οροπεδίου για να μπείτε στον χωματόδρομο και το πευκοδάσος με πορεία δυτική. Για τα επόμενα χιλιόμετρα ακολουθείτε τις αριστερές διακλαδώσεις, μέχρι να βγείτε στα ξέφωτα και το πρώτο με­γάλο σταυροδρόμι, 14 χλμ. μετά το Ξηρολίβαδο. Το τοπίο θυμίζει μογ­γολική στέπα με απέραντα λιβάδια, λοφίσκους και οροπέδια. Στρίβετε δε­ξιά, κάτω από τα μαντριά, ακολου­θώντας βόρεια κατεύθυνση. Βρίσκε­στε σε υψόμετρο 1.700 και για 6 χι­λιόμετρα ακόμα το τοπίο παραμένει το ίδιο, μέχρι να μπείτε σε ελατόδασος και να βρείτε την επόμενη δια­κλάδωση όπου θα στρίψετε δεξιά (ε­κεί υπάρχει ταμπέλα που δείχνει αρι­στερά προς Πέτρα). Σε 500 μ. θα συ­ναντήσετε άσφαλτο. Κινηθείτε αριστερά (δεξιά για το χιονοδρομικό) κατη­φορίζοντας προς το χωριό Κάτω Σέ­λι, όπου φτάνετε σε 2 χλμ. Στη βρύ­ση στρίψτε αριστερά προς το «Ξενία Σελίου», γιατί ύστερα από αυτό ξεκι­νά κατηφορικός χωματόδρομος με ταμπέλα προς τη θέση Πριόνια και το χωριό Άνω Σέλι (14,5 χλμ. μέσα σε δάσος από έλατα και πεύκα). Α­φού προσπεράσετε το Άνω Σέλι στρίψτε δεξιά. Ύστερα από 3,5 χλμ. το δά­σος δίνει τη θέση του σε αλπικό το­πίο. Ακόμα 2 χιλιόμετρα και στα α­ριστερά σας αφήνετε τον οικισμό Μεγαρεμιώτικα Καλύβια, ενώ δεξιά σας θα δείτε το τέρμα του διπλού ανα­βατήρα των Τριών Πέντε Πηγαδιών. Το υψόμετρο εδώ είναι 2.000 και η θέα καταπληκτική προς την πεδιάδα και το Κάίμακτσαλάν. Σε άλλα 8 χι­λιόμετρα κατηφορίζετε προς τη βά­ση των εγκαταστάσεων του χιονο­δρομικού, περνώντας από το ορει­βατικό καταφύγιο των Τριών-Πέντε Πηγαδιών και τη θέση Μπαλκόνι, με θέα στις πίστες

Περίπατος στις όχθες του Αραπίτσα

Τέσσερα χιλιόμετρα έξω από τη Νάουσα θα περπατήσετε στο πανέμορφο άλσος του Αγίου Νικολάου, ένα πλατανόδασος οργανωμένο με πλακόστρωτα δρομάκια, ξύλινα και πέτρινα γεφυράκια και χώρους αναψυχής που το διατρέχει ο ποταμός Αραπίτσας. Ένα ξενοδοχείο 150 κλινών, ένα ιχθυοτροφείο με πέστροφες, πολλές ταβέρνες και πάγκοι μικροπωλητών συμπληρώνουν την εικόνα. Οι μικρότεροι μπορούν να ψαρέψουν στη λιμνούλα, να κάνουν βόλτα με άλογο ή με το οδικό τρενάκι.

_____________________________________________________________
Ταξιδεύοντας με το Voltagr και συνταγές από το VoltaKoyzina