ΑΜΟΡΓΟΣ Α
Έκταση: 121 τετ. χλμ. Μήκος ακτών: 112 χλμ. Απόσταση από Πειραιά: 120 ν.μ. Δίπλα σχεδόν στα Δωδεκάνησα, στο ανατολικότερο σημείο των Κυκλάδων, απλώνεται σε επίμηκες σχήμα. η ορεινή και άγονη Αμοργός. Οι ακτές της αλλού είναι απότομες και βραχώδεις και αλλού ήρεμες με βαθύσκιους κόλπους. Διάσπαρτα ερείπια σ' όλο το νησί καθώς και αξιόλογα ευρήματα, μερικά από τα οποία βρίσκονται στο Εθνικά Αρχαιολογικό Μουσείο, μαρτυρούν όχι απλώς ότι κατοικήθηκε από τούς προϊστορικούς χρόνους, αλλά και ότι γνώρισε ιδιαίτερη ακμή την περίοδο του κυκλαδικού πολιτισμού. Τρεις ήταν οι ανεξάρτητες πόλεις που ήκμασαν εδώ κατά την αρχαιότητα, η Μίνωα, η Αρκεσίνη και η Αιγιάλη.
Στα Κατάπολα, κύριο λιμάνι του νησιού σήμερα, ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκκλησία της Παναγιάς Καταπολιανής, κτισμένη στο χώρο του ναού του Απόλλωνα.
Εδώ υπάρχουν ερείπια και από την Αρχαία Μίνωα. Οι λάτρεις της κολύμβησης θα ενθουσιαστούν με τις πεντακάθαρες αμμουδιές της περιοχής. Η πρωτεύουσα του νησιού Χώρο ή Αμοργός μετά ασβεστωμένα σπίτια της, είναι κτισμένη γύρω από το βενετσιάνικο κάστρο (13ος αι.) που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου. Εδώ οι περισσότερες εκκλησίες παρουσιάζουν τη χαρακτηριστική κυκλαδική εκκλησιαστική αρχιτεκτονική της διπλής ή δίδυμης εκκλησίας.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο στη Χώρα (Τηλ. 22850-71337, 71831) με αξιόλογα ευρήματα από όλο το νησί αξίζει μια επίσκεψη. ΒΑ της Χωράς, κτισμένο σ' ένα βράχο, 300 μ. πάνω από τη θάλασσα, προβάλλει το βυζαντινό μοναστήρι της Παναγίας Χοζοβιώτισσας (Τηλ. 22850 71212) από τα σημαντικότερα μνημεία του είδους του, που ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα. Το δεύτερο λιμάνι του νησιού, η γραφική Αιγιάλη είναι ονομαστή για τις καταπληκτικές αμμουδιές της και αποτελείται από τρία κατάλευκα χωριουδάκια. Στο νότιο τμήμα του νησιού, η Αρκεσίνη, χτισμένη κοντά στην αρχαία ομώνυμη πόλη, παρουσιάζει με τα κατάλευκα σπίτια της ιδιαίτερη γραφικότητα. Το οδικό δίκτυο συνδέει όλα τα χωριά του νησιού.
Αξίζει να επισκεφθείτε:
Τα ερείπια της Αρχαίας Αρκεσίνης στην περιοχή Καστρί, τα ερείπια Ελληνιστικού Πύργου κοντά στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας.
Τον Πύργο του Γαβρά, 16ος αιώνας. στη Χώρα.
Παραδοσιακές γεύσεις
Η φάβα. η κακαβιά, το «πατάτο» και το "ξιδάτο" (πατσάς). Επίσης μέλι. ανθότυρο, καυτερή, μυζήθρα και παξιμάδια.
ΠΩΣ ΘΑ ΦΤΑΣΕΤΕ:
Από τόν Πειραιά. Πληροφορίες: Λιμεναρχείο Πειραιά, Τηλ.: 210 4147800-10. Από τη Ραφήνα. Πληροφορίες: Λιμεναρχείο Ραφήνας, Τηλ. 22940-28888,22300, 22481,22492. Από το Λαύριο. Πληροφορίες: Λιμεναρχείο Λαυρίου, Τηλ. 22920-26859,25249. Πρακτορεία φεριμπότ: Αθήνα Πειραιάς, Τηλ. 210 8919800. Πειραιάς Τηλ. 2104119171, 4119175, 4121172,4121181. Θεσσαλονίκη Τηλ. 2310 560800.
ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ;
Δήμος Χώρα 22850-74035,71100,74155,φαξ.71246
Αστυνομία Χώρας 22850 71210
Αστυνομία Αιγιάλης 22850 73320
Λιμεναρχείο Αιγιάλης 22850 73620
Πρακτορείο φεριμπότ Αινιάλης 22850-73032,
Λιμεναρχείο Καταπόλων 22850 71259
Πρακτορείο φεριμπότ Καταπόλων 22850-71201,
Υγειονομικός Σταθμός 22850-71207,71850
----------------------------------------------------------------------
Αμοργός Β
Κάποιοι ερωτεύτηκαν την Αμοργό από τους βράχους της Χοζοβιώτισσας. Άλλοι την ώρα που σιγόπιναν ψημένη ρακή σε κάποιο ταβερνάκι στα στενά της Χώρας. Άλλοι αραγμένοι στις παραλίες κι άλλοι ιδροκοπώντας στα αρχαία μονοπάτια της.
Μπήκαμε στα σπίτια των ντόπιων και ήπιαμε ρακή και καφέ σε μια σκιερή αυλή, ακούγοντας για τους πειρατές που πέρασαν από εδώ καμιά τετρακοσαριά χρόνια πριν από μας. Χτυπήσαμε τις καμπάνες στα ξωκλήσια κι αγναντέψαμε από μακριά τα νησιά. Αυτή είναι η Νάξος, αυτό το Κουφονήσι... Περπατήσαμε τα μονοπάτια μυρίζοντας το θυμάρι, αναγνωρίζοντας το μούσκαρι και τον ανούδουρα ( βάλσαμο), μέχρι και μανδραγόρα τον μυθικό για πρώτη φορά είδα στη ζωή μου. Χορέψαμε συρτό με τους ντόπιους στο «Πανόραμα», στα Θολάρια. Ακολουθήσαμε την εικόνα της Παναγιάς της Χοζοβιώτισσας, διασχίζοντας μαζί της τις άγονες κορφές του νησιού μαζί με πιστούς και περιηγητές. Η Λίλα Μαραγκού μας έμπασε στο μουσείο στη Χώρα και μας μίλησε με πάθος για τα ευρήματα της. Τα οστά ενός μωρού τοποθετημένα με σεβασμό σε μια βιτρίνα, μαζί μετά παιχνιδάκια του κι ένα ρουχαλάκι, όπως θα φορούσε τότε, όταν πέθανε, πριν προλάβει να ζήσει, χιλιάδες χρόνια πίσω... «18 μηνών» λέει η αρχαιολόγος. «Δύο μέρες έκλαιγα όταν το βρήκα...» Είναι αλλιώς να βλέπεις ένα μουσείο μέσα από τα μάτια του ανθρώπου που του έδωσε πνοή.
Δεκαπέντε χρόνια πριν δεν υπήρχε δρόμος που να ενώνει τα Κατάπολα με την Αιγιάλη, τελείωνε το νερό, περίμενες στην ουρά για να βγάλεις σήμα, να πάρεις από το ένα τηλέφωνο του ΟΤΕ. Σήμερα αυτά έχουν αλλάξει. Δεν χρειάζεσαι 4x4 για να πας μέχρι τα Θολάρια ή τη Χώρα. Υπάρχει ξενοδοχείο πολυτελείας, μέχρι και σχολή για καταδύσεις θα βρείτε στην Αμοργό. Το καράβι από τον Πειραιά κάνει μόνο 9 ώρες και ακούω εξαγγελίες και για υδροπλάνο.
--------------------------------------------------------------------
Αμοργός Γ
Μοναδικό «πρόβλημα» οι βοριάδες, που συχνά- πυκνά δίνουν το δικό τους ρεσιτάλ. Φυσάει συνέχεια, ενίοτε και λυσσασμένα. Το να κρυφτείτε στα σοκάκια είναι μια λύση. Το να τριγυρνάτε ανάμεσα τους δεν θα σας βοηθήσει να βρεθείτε στη γειτονιά του Αϊ-Γιώργη στο Κάστρο. Όλη η γειτονιά του βενετσιάνικου οχυρού - οικισμού που έχτισε ο Ιερεμίας Γκίζης τον 13ο αιώνα, μοιάζει με λαβύρινθο. Τη λύση του θα τη βρείτε μόνο περπατώντας ανάμεσα σε στενάκια με καμάρες και αδιέξοδα. Να ξέρετε πως το περπάτημα στη Χώρα κρύβει εκπλήξεις: Την ημέρα περιλαμβάνει ταχύρρυθμο φυσικό μαύρισμα από τον ήλιο που αντανακλάται στο λευκό των σπιτιών, ενώ τη νύχτα έχει σαν σάουντρακ τις μουσικές από τα μπαρ και τις παρέες στις ταβέρνες. Την ημέρα καλό είναι να περπατήσετε μέχρι την Απάνω Γειτονιά και τον Τρούλο με τους δέκα μύλους που μοιάζουν να είναι οι ορεινοί φρουροί της. Η θέα είναι εξαιρετική. Σχεδόν κάτω από το κάστρο βρίσκεται η Λόζα (κεντρική πλατεία της Χώρας). Καθίστε στα καφενεδάκια στη σκιά των ευκαλύπτων και απολαύστε τη γαλήνη αυτής της γειτονιάς.
Ο σχεδιασμός και το χτίσιμο της Χώρας έχει γίνει με τρόπο ώστε να είναι προστατευμένη από τους πειρατές, γι’ αυτό και όποιο κομμάτι σπιτιού «βλέπει» θάλασσα δεν έχει παράθυρο.
Αξίζει να δείτε την αρχαιολογική συλλογή που στεγάζεται στον Πύργο ή Σάλα του Γαβρά.
Κατάπολα
Το λιμάνι με τα αρμυρίκια
Η πρώτη εικόνα που βλέπει κανείς από την Αμοργό μπορεί να μην είναι η ωραιότερη, αλλά είναι τα Κατάπολα, γιατί εδώ δένουν τα περισσότερα πλοία. Αν δεν φτάσετε τις πρώτες πρωινές ώρες (οπότε το μόνο που θα θέλετε να δείτε είναι το δωμάτιο σας), προσέξτε τα μεγάλα αρμυρίκια της αμμουδιάς με την απλόχερη σκιά που προσφέρουν στα παγκάκια ανάμεσα τους (προτείνονται για ατελείωτες ώρες διαβάσματος).
Αξίζει να δείτε
Την εκκλησία της Παναγίας της Καταπολιανής.
Τον αρχαιολογικό χώρο Μινώα στον λόφο Μουντουλιά πάνω από τα Κατάπολα.
Ακριβώς απέναντι από τα Κατάπολα βρίσκεται το πολύ πιο ήσυχο χωριό Ξυλοκερατίδι. Με ταβερνάκια στην παραλία του αποτελεί την εναλλακτική λύση στην απέναντι γειτονιά.
Το μοναστήρι των βράχων
Ξεκινήστε νωρίς για να ανεβείτε στον Παρθενώνα της Αμοργού. Θέλει χρόνο. Μπορεί να σας περιμένουν πάνω από 300 σκαλιά, αλλά καθώς θα ανεβαίνετε ψηλά στον απόκρημνο βράχο, θα κάνετε πολλές στάσεις. Μία για να ακούσετε το βουητό της θάλασσας, άλλη μία για να απολαύσετε το απέραντο γαλάζιο.
Ανεβαίνοντας, ο αέρας θα δυναμώνει, βάζοντας σε δοκιμασία την πίστη σας. Πολύ παλιά οι κάτοικοι πίστευαν πως αυτό το μέρος ήταν δαιμονότοπος και κανείς δεν πλησίαζε ούτε μέρα ούτε νύχτα.
Όμως, η εικόνα που ταξίδεψε από τα Χόζοβα των Αγίων Τόπων μέχρι εδώ (λέγεται πως την έβαλαν σε καΐκι για να τη σώσουν), έδιωξε το «κακό». Εκείνοι που τη βρήκαν στη θάλασσα έσπευσαν να της χτίσουν εκκλησία δίπλα στο νερό. Ό,τι έχτιζαν το πρωί, γκρεμιζόταν το βράδυ. Ώσπου είδαν τα εργαλεία τους καρφωμένα σε έ να βράχο στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το μοναστήρι. Σκυφτοί θα περάσετε την πόρτα του μοναστηριού και ίσα ίσα θα χωράτε στις σκάλες, μέχρι να εξερευνήσετε όλα τα επίπεδα και τις εσοχές - σπήλαια, με τους φούρνους, τα πατητήρια και τα κελάρια. Έξω από το ιερό, ένας από τους τρεις μοναχούς θα αναλάβει την ξενάγηση σας.
ποταμός
Η καλύτερη θέα
Πάνω από τον Γιαλό βρίσκεται ο Ποταμός. Τούτο το χωριό έχει την καλύτερη θέα (στον όρμο της Αιγιάλης) και όλα του τα σπίτια μοιάζουν να έχουν κτιστεί ώστε κανένα να μην κόβει τη θέα στο άλλο. Χωρίζεται σε δύο γειτονιές οι οποίες συνδέονται μεταξύ τους με ένα μονοπατάκι λίγων μέτρων. Στην πάνω γειτονιά έρχονται όλοι όσοι θέλουν να απολαύσουν το ηλιοβασίλεμα αλλά η θέα από εδώ είναι μαγική όλες τις ώρες της ημέρας.
Η διεθνής κοινότητα
«Όλος ο κόσμος να καεί ο Στρούμπος θα απομείνει. Που 'ναι τα σπίτια 12 και 13 οι φούρνοι». Τούτο το λιλιπούτειο χωριό είναι γεμάτο «παραξενιές». Η πλειοψηφία των κατοίκων του είναι αλλοδαποί (μόνο ένας Έλληνας), ενώ όλοι ζουν χωρίς ρεύμα! Κάποιοι από αυτούς αφήνουν τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Αγγλία για τρεις και τέσσερις μήνες ενώ μία οικογένεια Άγγλων μένει μόνιμα. Στο Στρούμπο θα έρθετε μόνο περπατώντας από τη Λαγκάδα (10’) ή τα Θολάρια (σχεδόν 1 ώρα).
Λαγκάδα
Το μεγαλύτερο χωριό της παρέας
Με το που θα μπείτε στο χωριό θα αρχίσουν οι πρώτες «καλημέρες» από τους κατοίκους του. Κάποιοι μάλιστα το κάνουν με τέτοια φυσικότητα που θα νομίζετε πως τους ξέρετε χρόνια αλλά έχετε πάθει στιγμιαία αμνησία γι' αυτό και δεν τους θυμόσαστε. Περπατήστε σε αυτή τη φιλική γειτονιά με τα πανέμορφα κυκλαδίτικα σπίτια και σύντομα θα σας κάνουν μία έκπληξη τα μεταφορικά μέσα των ντόπιων. Τα γαϊδουράκια τους είναι σχεδόν παντού: Θα τα δείτε «παρκαρισμένα» στα σοκάκια, να μεταφέρουν τους κατοίκους ή τα υλικά για τις οικοδομές του χωριού, να ποζάρουν για φωτογραφίες και να κάνουν εκδρομές.
-------------------------------------------------------------------
Ρακή στην Αμοργό.
Η «ψημένη» ρακή είναι το τοπικό ποτό. Λέγεται πως τη σκέφτηκαν οι γυναίκες, μόνο και μόνο για να λύσουν το πρόβλημα της συμμετοχής τους στα πανηγύρια του νησιού. Στην απόσταξη την αρωματίζουν με γαρύφαλλο (και άλλα βότανα ή μυρωδικά). Το ρακόμελο πάλι δεν είναι απλό ποτό: Είναι φάρμακο. Οι παλιοί ψαράδες, βοσκοί, αλλά και εκείνοι που δούλευαν «ήλιο με ήλιο» βγάζοντας βωξίτη από τα μεταλλεία, το έπιναν τις κρύες ημέρες του χειμώνα για να ζεσταθούν και να δυναμώσουν. Σήμερα προσφέρεται συνήθως μετά το φαγητό.
Η ψημένη ρακή προσφέρεται πάντα κρύα, ενώ αντίθετα το ρακόμελο πάντα ζεστό.
Για ρακόμελο στο σπίτι, η συνταγή είναι απλή: ένα σφηνάκι ρακή, μία κουταλιά μέλι και βράσιμο. Το μυστικό για την καλύτερη γεύση κρύβεται στο... γκάζι και στο τσίγκινο μπρικάκι. Σερβίρεται και με γαρύφαλλο.
______________________________________________________________
Ταξιδεύοντας με το Voltagr και συνταγές από το VoltaKoyzina